Sot, në Konferencën Ndërkombëtare të IKKL- së zhvilluam një panel të rëndësishëm mbi “Krimet e Kryera Gjatë Luftës në Kosovë”, duke trajtuar shkallën, trashëgiminë, dokumentimin dhe gjykimin e këtyre krimeve.
Shikoni sesionin e plotë këtu: https://fb.watch/xQnAT4u2q4/
Paneli u moderua nga Fehmi Mehmeti (Citizen Diplomacy Fellow, i angazhuar pranë IKKL).
Panelistët:
Arsim Bajrami (Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovës) – Mbi klasifikimin ligjor të krimeve të luftës dhe sfidat në përcaktimin e gjenocidit.
Rozafa Berisha (Universiteti i Prishtinës & AUK) – Mbi përvojat e familjeve të të zhdukurve dhe mënyrën se si kujtesa dhe pikëllimi memorizohen.
Sali Shoshi (CHwB Kosova) – Mbi shkatërrimin e trashëgimisë kulturore dhe nevojën urgjente për dokumentim sistematik.
Pikat Kryesore:
Gjenocidi dhe Njohja Ligjore
Prof. Bajrami, theksoi se mohimi i gjenocidit është një krim në vetvete, duke nënvizuar se Kosova duhet të marrë përgjegjësi për të edukuar botën mbi natyrën sistematike të krimeve të luftës. Ai argumentoi se pa ndërhyrjen e NATO-s, gjenocidi në Kosovë do të kishte qenë edhe më i rëndë.
Familjet e të Zhdukurve: Një Humbje pa Përmbyllje
Prof. Berisha ndau kërkime mbi mënyrën se si prindërit e personave të zhdukur përballen me pikëllimin, duke përmendur raste si Nëna Ferdonije, e cila e ka shndërruar shtëpinë e saj në një memorial të gjallë. Ajo theksoi mungesën e kornizave institucionale për të njohur dhe dokumentuar këto humbje.
Trashëgimia Kulturore si Objektiv
Shoshi ngriti shqetësimin për mungesën e arkivave të strukturuara që dokumentojnë vendet e shkatërruara, duke paralajmëruar se shumë gjurmë të krimeve të luftës tashmë kanë humbur. Ai vuri në dukje se “Shumica e asaj që dimë është përcjellë gojarisht,” duke theksuar urgjencën e dokumentimit institucional.
Ky diskutim ritheksoi nevojën për:
Njohje të saktë ligjore të krimeve të kryera në Kosovë.
Qasje të fokusuara tek të mbijetuarit në proceset e drejtësisë pas konfliktit.
Dokumentim të institucionalizuar për të siguruar që krimet të mos harrohen apo mohohen.
Çfarë mund të bëhet më shumë për të mbështetur drejtësinë për krimet e luftës në Kosovë?
